Mijn eerste serieuze, ingrijpend contact met Tarot was tijdens mijn opleiding Transpersoonlijke psychologie in 2002. Eén van de begeleiders psychologen, tevens medeoprichter van de opleidingsschool Transpersoonlijke Psychotherapie, wijlen Raymond Stevens, werkte ook met Tarot kaarten. Hoe hij deze als therapeutische hulpmiddel gebruikte tijdens onze sessies om zaken duidelijk te maken, deden mijn ogen opengaan. Voorheen zweemde tarot kaarten in een sfeer van waarzeggerij, toekomstvoorspellingen en bijgeloof wat me wat afkerig maakte van dit soort dingen.
Na grondiger kennis van de Jungiaanse psychologie in deze opleiding en het belang geleerd te hebben van archetypen, symbolen, droombeelden,… werd het mij meer en meer duidelijk dat deze onbewuste beelden en verhalen meer te vertellen hebben dat ik kon vermoeden. De kennismaking met de Jungiaanse psychologie in de opleiding aan de school Transpersoonlijke psychotherapie had mijn interesse doen groeien in de wereld van de beelden van de Tarot en ik ben toen begonnen met een cursus Tarotkaarten bij Raymond Stevens in 2004.
Dan begon ik ze af en toe eens toe te passen bij vrienden en kennissen en ik moet eerlijk bekennen dat ik soms verbaasd was van de synchroniciteit van de kaarten die werden getrokken en de overeenkomst met het thema en verhaal waar de persoon toen mee zat. Hoe meer ik er mee oefende, hoe verbazender ik werd en hoe leuker ik het vond.
Als therapeutische hulpmiddel
Nu gebruik ik de Tarotkaarten als hulpmiddel bij sommige therapeutische gesprekken, wanneer klanten daarvoor openstaan.
Werken met de Tarot wordt op deze manier een weg om inzicht te krijgen in hun huidige situatie, om zichzelf en hun leven te aanvaarden. En van daaruit een levenshouding te creëren van dansen in voor- en tegenspoed. Tarot kaarten wijzen gewoon op de stroom waar men nu in zit en ze leggen zaken bloot die inzicht kunnen geven hoe het een en ander is verlopen en wat de gevolgen kunnen zijn als we niet dieper kijken of verder kijken dan onze neus lang is.
Vooraleer je hier een stap in wil zetten, eerst een woordje uitleg…
Je transformatie proces
De Tarot kaarten zijn een prachtig instrument om inzicht te krijgen in het verloop van je levensontwikkeling. Ze beschrijven een reis, een verloop van het verhaal van de mens in zijn bewustwordingsproces. Elke mens is held van zijn eigen levensverhaal. Als we dieper duiken in oude verhalen, mythen, sagen, legenden, sprookjes, maar ook in hedendaagse films, boeken,… dan merken we in elk verhaal een gemeenschappelijk patroon.
De reis van de held is het oudste verhaal, waar vele andere verhalen, sprookjes, mythen, legenden,… op voortbouwen. De heldenreis is een reis met een typisch patroon. Het is opgebouwd uit elementaire bouwstenen: uit een oorspronkelijk verlies of een opdracht komt voor de held een opgave naar voren die hij moet vervullen. Hij begeeft zich op weg om het Grote Werk te volbrengen, stoot daarbij op helpers, zoals feeën, een wijze, het vosje,… en tegenstanders zoals een draak, de dief, de heks,… Hij bemachtigd een belangrijk tovermiddel, treedt de tegenstander tegemoet en overwint hem, waarbij hij zelf vaak gebrandmerkt wordt. Hij keert met zijn schat terug, schudt concurrenten van zich af en aan het eind staan huwelijk en troonsbestijging te wachten.
Een transformatie proces kan zich in jouw leven op verschillende niveaus afspelen: verwacht nu niet direct dat je ook een troonsbestijging zal doen :). Het gaat om veel kleinere, maar wel wezenlijke veranderingen rond wie je bent, waar je vandaan komt, waarom je hier bent, waar je weg ligt…
In een transformatie proces is er een moment waarin je je gaat terug trekken in de woestijn, luisteren naar je onbewuste, je intuïtie, dieper aanvoelen, je gaat de nacht in, het wordt donker en dus dient er iets dood te gaan ofwel losgelaten te worden. Het zaad moet eerst in de aarde sterven vooraleer het vruchten kan dragen en een bloeiende plant of boom kan worden. In feite is ‘de dood’ onlosmakelijk verbonden aan een transformatie proces. Of je dit nu wilt of niet.
Dit transformatie proces is naast de veel geschreven teksten en boeken ook eenmaal uitgebeeld in tekeningen: yep, in de tarot kaarten dus. En dan meer bepaald in de grote Arcana…
Wat zijn arcana?
Arcana is afkomstig van het Latijnse Arcanum en betekent geheim. Een tarotspel bestaat uit 78 kaarten:
- De belangrijkste kaarten zijn wat we noemen de grote arcana: 22 kaarten die een voor een archetypische beelden zijn die in elke mens leeft en waar iedereen iets van herkent ongeacht leeftijd, tijdperk, cultuur of afkomst.
- De andere 56 kaarten zijn de kleine arcana en bestaan uit vier reeksen van 14 kaarten. Elke reeks bestaat uit elementen: zwaarden, staven, bekers en pentagrammen en ze bestaan uit een serie kaarten genummerd van 1 tot 10, en een viertal hofkaarten: Page, Ridder, Koningin en Koning.
De Grote Arcana
Elke kaart van de Grote Arcana heeft een naam en een nummer van 0 (nul) tot 21. Meestal worden Romeinse cijfers gebruikt. Terwijl de Tarot van Marseille bij de Kleine Arcana geen menselijke figuren of taferelen uitbeeldt, toont de Rider-Waite Tarot op elke kaart een personage of een menselijke figuur, omgeven door een aantal symbolen uit bv. het gnosticisme, de astrologie, de kabbala, mythologie,… Alle kaarten van de Grote Arcana beelden archetypische figuren uit die we veelvuldig tegenkomen in helden verhalen, epos, sprookjes,.. en ook films. Veel archetypes vind je terug in zogenaamde fantasy films zoals Harry Potter, The Lord of the Ring, The neverending story,…
De hoofdpersonages van de filmtrilogie “The Lord Of The Ring” zijn nauw gebaseerd op de gelijknamige boeken van JRR Tolkein. Tolkein haalde inspiratie uit de Noorse en Keltische mythologie om de archetypen van zijn personages te creëren. Dit is waarschijnlijk de reden dat veel van hen grotere-dan-het-leven-personages zijn die rechtstreeks uit een legende lijken te komen. Zo hebben we de underdogheld Frodo, de verzorger Sam, de leider/mentor Gandalf, de Krijger/Leider Aragorn, de Koningin: Galadriel,… Lees meer in deze blog over de archetypen in The Lord of the Ring.
De Grote Arcana wordt bijvoorbeeld ook gebruikt door psychoanalytici bij de analyse van de symbolische betekenis van bv. dromen, gebeurtenissen,…
De Kleine Arcana
Net als in een gewoon kaartspel zijn er in de kleine Arcana 4 ‘kleuren’, aangeduid met staven, bekers of bokalen, pentagrammen of munten en zwaarden. Deze komen overeen in een gewoon kaartspel met respectievelijk klaveren, harten, ruiten en schoppen. Traditioneel symboliseren deze ‘kleuren’ de 4 middeleeuwse standen:
- staven staan voor boeren
- bekers voor de geestelijkheid
- munten voor handelaars
- zwaarden vertegenwoordigen de edelen en de soldaten
Elk van deze vier kleuren is ook verbonden met een natuur element welke dan ook iets zegt over de kwaliteit van deze kleur:
- Staven worden geassocieerd met het element vuur, welke staat voor geestdrift, de energie, wilskracht, gedrevenheid…
- bekers met het element water dat net als emoties vloeibaar is en stroomt waar het wil stromen. Bekers gaan dus over gevoelens, emoties,…
- munten met het element aarde, welk fysiek is en alles omvat wat te maken heeft met letterlijk munten of geld, het financiële, het fysieke lichaam, de materie,…
- zwaarden met het element lucht dat vluchtig is en niet te pakken, net zoals gedachten die verschijnen als wolken in de lucht. Ze komen en gaan, kunnen driftig zijn, dan weer rustig. Hier horen allerlei gedachtepatronen, herinneringen, beelden, overdracht van ouders, opvoeders, aannames,…
Elke kleur bevat 14 kaarten: aas, 2, 3,… tot en met 10 en 4 ‘hofkaarten’: Koning, Koningin, Ridder en Page of Schildknaap. Hofkaarten die in een kaartlegging opduiken kunnen doorgaans met personen geassocieerd maar ook voor kwaliteiten staan van diegene die de kaarten trekt. In het algemeen hebben de kaarten van de Kleine Arcana te maken met alledaagse voorvallen, terwijl de Grote Arcana iets op een dieper archetypisch niveau blootleggen.
Waarom zou ik beroep doen op Tarot kaarten?
Zaken die aan het licht kunnen worden gebracht als je beroep doet op de Tarot kaarten:
- Het loslaten van oude patronen en gewoontes.
- Niet leven gevende relaties.
- Overtuigingen van ouders, leraars,…
- Ambities die niet voor jou zijn.
- Emotionele pijnen, gehechtheden, zaken waar je je blijft aan vast klampen
- Het kan zijn dat je in een veranderingsproces zit op vlak van je werk. Het werk waar je nu in zit bevalt je niet meer, je voelt druk, stress en ‘weet’ dat er iets anders moet… maar je weet niet welke richting of je durft geen andere stappen te zetten…
- De relatie waarin je nu zit loopt al jaren spaak. Je voelt het niet kloppen… Maar wat nu?
- Er dient zich iets nieuws aan. Welke stappen dien ik te zetten? Wat zijn de relaties in mijn familielijn die mijn groei belemmeren?
- Als vrouw/man val ik altijd in dezelfde patronen terug tegenover mannen/vrouwen. Ik trek als het ware altijd dezelfde situaties aan. Hoe komt dit?