Schema's bij de karakter besprekingen
Bij de bespreking van de 5 karakterstructuren worden er telkens schema's gebruikt. Voor een helder begrip is er wat verduidelijking nodig van de gebruikte tabellen.
De eerste tabel geeft meer informatie over de betreffende karakterstructuren.
| Lowens benaming | De benaming die in de klassieke psychotherapie gegeven wordt. Deze benamingen zijn ontleend uit de psychoanalytische wereld van Freud. Er zijn vijf basistypes. Oorsprong van deze indeling ligt in 1933 toen Reich zijn boek Charakteranalyse publiceerde waarin hij voortborduurde op het gedachtengoed van Freud. Alexander Lowen werkte de karakterstructuren verder uit het grote publiek. |
| Alternatieve positieve benaming | Aan de hand van de positieve eigenschappen wordt in sommige literatuur een meer positieve benaming gegeven. Die klinken minder zwaar dan bovenstaande benamingen. |
| Alternatieve negatieve benaming | Aan de hand van de negatieve eigenschappen wordt in sommige literatuur een meer negatieve benaming gegeven. Die klinken minder zwaar dan de psychoanalytische benamingen. |
| Leeftijdsfase | Vanaf welke periode van het leven is de ontwikkeling van deze structuur het sterkst aanwezig. |
| Freud | Leeftijdsfase waarin dit overeenkomt met de fases uit Freuds concept. |
| Patronen | Lowen en Pierrakos vonden in de manier waarop mensen hun spierspanningen controleren een overeenkomst met de basis karakterstructuren. Zij vonden de volgende spierspanningpatronen:
"Holding together" "Holding on" "Holding up" "Holding in" "Holding back" |
| Rechten | Naast de lichamelijke opbouw en ontwikkeling is een karakter ook zichtbaar door de manier waarop een kind omgaat met zijn geboorterechten. Er zijn vier aangeboren rechten die een kind in de verschillende leeftijdsfasen zal weten te benutten. Afhankelijk van de manier waarop het kind geholpen wordt door zijn ouders om deze vier rechten te integreren in zijn leven zal het een basis creëren voor emotionele gezondheid. Helaas hebben veel ouders een aantal van deze rechten zelf nooit kunnen integreren in hun leven. Dan wordt het ook moeilijk ze op een gezonde manier over te dragen aan hun kinderen. |
| Kernzin | De overtuiging waar deze karakterstructuur zijn leven lang bewust of onbewust met zich meedraagt. |
| Conclusie | Vanaf het moment van zijn geboorte "test" het kind waar in deze wereld het aangenaam en veilig is om zich uit te drukken en zijn behoeften te bevredigen. Dit "uittesten" herhaalt zich honderden keren, telkens wanneer het kind zich waagt aan zijn levensexperimenten. De manier waarop zijn omgeving reageert in het al of niet erkend worden van wie het is, zal het kind vergaren in zijn geheugen. Het steeds weer vergaren van de feedback's brengt in het prille bewustzijn een beeldvorming op gang. Die als het ware opgeslagen "beelden" vertegenwoordigen een verzameling en uiteindelijk een synthese van indrukken over zichzelf in relatie tot de buitenwereld. Achter zulke beelden schuilen tal van onbewuste conclusies die het kind inmiddels heeft leren trekken. Volgens deze conclusies zal het kind reageren door wat we noemen "gewoonten" die we kunnen zien als afweermechanismen, overlevingsstrategieën. Die zijn het kind behulpzaam om het leven op een veilige manier aan te kunnen. Deze gewoonten vormen de karakteraanpassingen |
| Strategie | Afhankelijk van de relatie met de ouders ontstaat er bij de baby en het kind een verdedigingsstrategie die hem is aangeleerd om te voldoen aan zijn wezenlijke behoeften. Deze strategie is niet eenmalig maar heeft zich misschien al vele keren in de jonge jaren voorgedaan en versterken al of niet de verdere ontwikkeling van zijn karakterstructuur, dat met de jaren, door het opeen spannen van de spieren van bepaalde lichaamsdelen ook vorm zal geven in zijn lichaamsbouw. Voor elk van de karakterstructuren zal er op een eigen manier gehandeld en verdedigd worden. |
| Overtuigingen | Elke type structuur omvat bepaalde inherente onbewuste overtuigingen, geloofssystemen, emotionele herinneringen, interactiegewoonten en onbewuste aanpassingen die het leven van eenieder beïnvloeden. Gewoonlijk zijn het juist die moeilijkheden die inherent zijn aan deze structuren, die mensen ertoe brengen om heling te vinden in psychotherapie. |
| Affirmatie | Positieve affirmatie's die kunnen helpen om de aangenomen beelden uit de kindertijd minder kracht te geven. |
| Lichaamsstructuur | De meeste psychische conflicten zitten verpakt in lichamelijke verkrampingen. Kort samen gevat komt het er op neer dat je aan iemands fysieke houding zijn levensverhaal kunt aflezen. |
| Hun taak | Elke structuur zit gevangen in tekortkomingen. Deze zijn niet determinerend maar kunnen verholpen worden. Daarom is het belangrijk om aan die kenmerken die typisch zijn voor elke karakterstructuur, aan te pakken. Hier volgen dus aanbevelingen, technieken en interventies om onevenwichtigheden bij het betreffende karakterstructuur en chakra te behandelen. In therapie kunnen technieken en coaching je ondersteunen in je groeiproces. |
| Positief | De positieve eigenschappen van elke karakterstructuur. Aan deze eigenschappen worden veelal ook hun tweede benaming gegeven. |
Psychische en fysische kenmerken
Elke karakterstructuur heeft zijn eigen kenmerken die zich uiten in de lichaamsbouw, door jarenlange spanning van de spieren, en die zich uiten door de manier van functioneren in de omgeving waarin de persoon leeft.
Een volgend tabel geeft de psychische en fysische eigenschappen van elke karakterstructuur weer.
Psychische kenmerken |
Fysische kenmerken |
|
| Hiertoe behoren denkpatronen, overtuigingen, emotionele reacties, overlevingspatronen, gedragspatronen,... Elke type structuur omvat bepaalde geloofssystemen, emotionele herinneringen, interactiegewoonten en onbewuste aanpassingen die het leven van eenieder beïnvloeden. Gewoonlijk zijn het juist die moeilijkheden die inherent zijn aan deze structuren, die mensen ertoe brengen om heling te vinden in psychotherapie. |
Lowen en Pierrakos vonden in de manier waarop mensen hun spierspanningen controleren een overeenkomst met de basis karakterstructuren. Zij vonden de volgende spierspanningpatronen: "Holding together": de creatieve structuur, die alles bij elkaar wil houden vanwege de angst om uit elkaar te vallen. |
In therapie
Als je goed kijkt naar een lichaam, en je kent iets van karakterstructuren, dan ken je onmiddelijk iemands levensgeschiedenis zonder dat deze persoon ook maar iets heeft verteld. Dit is zo omdat elke karakterstructuur zich uitdrukt in een bepaalde lichaamsstructuur, wat betreft bouw, motoriek en expressie. Daarom zal psychotherapie nooit alleen op verbaal niveau gebeuren, maar wordt ook het lichaam daarin betrokken. Zo integreer je je lichaam en wie je bent als persoon tot een geheel. Via lichaamswerk immers kunnen emoties, die vanouds opgeslagen zijn in het geheugen van het lichaam, terug in herinnering komen en/of spontaan stromen, zelfs zonder dat men "weet" waarom of vanwaar die gevoelens komen. Het lichaam weet het!